تاریخچه یخچال
یخچال یکی از موثرترین اختراعات بشری در زندگی انسان های معاصر می باشد
"ابن سینا" دانشمند نامدار ایرانی اولین شخصی که در قرن 11 میلادی "مبرد" را اختراع کرد و استارت یخچال را زد با این کار گام بزرگی در فرایند تقطیر ایجاد شد که پایه ساخت یخچال بوده است.
بشر از دیرباز برای حفظ مواد غذایی از چشمه ها چاه ها یا غار های زیرزمینی استفاده می کرد.آب انبار و یخدان برای نگهداری آب یخ در تابستان ها بکار می رفته اند.
حدود 1700 سال پیش از میلاد پادشاهی ایرانی دستور ساخت نخستین یخچال عمومی را داد.این یخچال یک بنای معماری متشکل از یک استخر دیواری بلند به نام حصار در ضلع جنوبی و مخزنی گنبدی شکل بنام خزانه بود.حصار به گونه ای ساخته می شد که در فصول سرد سال یعنی موعد یخسازی تمام روز بر روی استخر سایه می افکند و از گرم شدن آب یخ زده استخر جلوگیری می کرد سپس یخ تشکیل شده در استخر یخچال را شکسته و در انبار ذخیره می کردند این یخ های دخیره شده در فصول گرم سال مورد استفاده قرار می گرفتند.این یخ ها تا فصل سرمای بعدی دوام می آوردند.
بعد از گذشت سالها یخچال نفتی اختراع شد این یخچال قدیمی که معروف به یخچال بی صدا بود تقریبا یک قرن قدمت دارد و جزء اولین یخچالها می باشد.دلیل بی صدا بودن این یخچال نداشتن اجزاء متحرک است سه جزء مهم این یخچال آمونیاک و آب و گاز هیدروژن میباشد.
این یخچال نیروی محرکه خود را مستقیما از شعله آتش نفت می گیرد اساس کار یخچال نفتی بر پایه جذب و دفع آمونیاک در آب می باشد.نفت هیچ نقش مستقیمی در سیکل تبرید(سرد کردن) ایفا نمی کرد بلکه تنها برای تولید حرارت در ژنراتور استفاده می شد.
تا اینکه یخچال های برقی وارد بازار شدند
نخستین کارخانه یخچال سازی جهان جنرال الکتریک بود که در کشور ما شهرتی بیشمار دارد
یخچال جنرال الکتریک اولین یخچال فریزر مکانیکی بود که مورد استفاده گسترده قرار گرفت که در سال 1927 وارد بازار شد.مجموعه کمپرسور که گرمای زیادی از خود ساطع میکرد در بالا قرار می گرفت و توسط یک حلقه تزیینی احاطه می شد.در این یخچال ها از موادی مانند سولفید اکسید که یک ماده خورنده است و می تواند مشکلات بینایی ایجاد کند میتل فوریت که ماده ای قابل اشتغال است که تنفس آن باعث آسیب می شود استفاده می شد.
ورود یخچال به ایران
در سال1339 شمسی وزارت صنایع ایران ورود نخستین یخچال به کشورمان را به ثبت رسانید.
4 سال زمان برد تا نخستین خط تولید در ایران و در بیابانهای شرق تهران در کارخانه فیلور راه اندازی و نخستین یخچال داخلی عرضه گردد.فیلور متشکل از دو کارخانه فیلکوی آمریکا و هوور انگلیس و با نامی ترکیبی از این دو کمپانی با مونتاژ قطعات نخستین یخچال های برقی را روانه بازار ایران کردند.از آن سال به بعد کارخانه های لوازم خانگی ایرانی شروع به راه اندازی خط تولید یخچال در کارخانه خود کردند تا اینجا که در حال حاضر بیش از 250 واحد صنعتی تولید یخچال و فریزر در کشور در حال فعالیت هستند.
حال نگاهی مختصر به اجزای داخلی یخچال می اندازیم:
کار یخچال:گرفتن گرما از مواد غذایی در یک فضای بسته است تا دمای آن را کاهش دهد که این کار با با عمل تبخیر مایع انجام شده و به این ترتیب گرما را جذب کرده و مایع یا ماده سردکننده ای که در یخچال بکار میرود در دمای خیلی پایینی بخار و باعث می شود داخل یخچال به دمای انجماد برسد
هر یخچال به صورت پایه دارای:کمپرسور، کندانسور، اواپراتور،گاز، ترموستات، موتور فن، ترموفیوز ترمودیسک و المنت می باشد. هرکدام از این ها جزء لاینفک وسایل سرما ساز هستند.که در صورت عدم وجود هریک این فرایند امکانپذیر نمی باشد.
کمپرسور
کمپرسور یخچال خانگی متشکل از دو بخش الکتریکی و مکانیکی می باشد که هردو در قسمت داخل محفظه فولادی قرار دارند.
قسمت الکترونیکی در اغلب یخچال های خانگی یک الکتروموتور از نوع آسنکرون می باشد که وظیفه به حرکت در آوردن قسمت مکانیکی را به عهده دارد.
قسمت مکانیکی در کمپرسورهای یخچال خانگی شامل یک سیلندر است که پیستون آن توسط هسته موتور الکترونیکی به حرکت در می آید. حرکت رفت و برگشتی پیستون باعث ایجاد حالت مکش و دمیدن می شود.البته در کمپرسور های خطی و روتوری یا اسکرال میل لنگ وجود ندارد.
اواپراتور
ماده مبردی که به شکل مایع تبدیل شده از داخل اواپراتور که داخل محفظه یخچال قرار دارد عبور می کند و با گرفتن گرمای داخل یخچال کم کم به گاز تبدیل شده و به قسمت بعدی یخچال یعنی کندانسور وارد می شود.
کندانسور
ماده مبردی که بعد از عبور از اواپراتور به شکل گاز تبدیل شده است وارد کندانسور که در پشت یخچال قرار دارد می شود و با از دست دادن گرمای خود به محیط دوباره به مایع تبدیل شده و توسط کمپرسور دوباره ماده به مایع تبدیل شده و وارد یخچال میشود.
ترموستات مکانیکی
ترموستات کار قطع و وصل شدن جریان برق به کمپرسور را انجام می دهد در واقع دمای یخچال را متعادل نگه می دارد.اجزای داخلی ترموستات شامل لوله بلو و پلاتین می باشد.
که البته ترموستات های حال حاضر به صورت دیجیتالی هستند.
موتور فن
وظیفه موتور فن به گردش در آوردن هوا در اطراف کویل ها و فضای داخلی یخچال می باشد.بهتر است برای جلوگبری از خراب شدن فن ها هر چند وقت یکبار آنها را تمیز و روغن کاری کنیم که همواره سالم بماند.
ترموفیوز(فیوز حرارتی)
یخچال فریزرهای نوفراست دارای قطعه ای بنام ترموفیوز میباشند.این قطعه وظیفه کنترل هیتر المنت را برعهده دارد و مانع ایجاد برفک در یخچال می شود همچنین فیوز حرارتی از آتش سوزی در یخچال فریزرهای نوفراست جلوگیری می کند.دمایی که در مورد عملکرد ترموفیوزها وجود دارد از 72 تا 82 درجه سانتی گراد می باشد
ترمودیسک
رنج دمایی ترمودیسکها 5 تا 15 درجه سانتی گراد کارایی دارد ترمودیسک بر روی اواپراتور نصب می شود و وظیفه اش این است که از بالا رفتن دمای المنت (+7) جلوگیری کند
المنت
المنت به یخچال فریزرهای نوفراست تعلق دارد، وظیفه هیتر المنت یخچال فریزر آب کردن برفک ها می باشد.وقتی که فریزر برفک میزند المنت با فرمان گرفتن از ترمودیسک و برد الکترونیکی به برفک زدایی میپردازد.
